Waar komt de paashaas vandaan? En waarom vieren wij niet net als de Duitsers en Engelsen Oosteren?
De Duitsers hebben het over Ostern. De Engelsen en Amerikanen over Eastern. Waarom vertalen we in Nederlands Ostern en Eastern dan niet naar Oosteren als we het over Pasen hebben?
En by the way… Waar komt die rare paashaas met zijn gekleurde eieren vandaan? Wie heeft dat verzonnen?
En waarom hebben Duitsers met pasen veel meer humor dan Nederlanders?
In de bijbel wordt met geen woord over een paashaas of gekleurde eieren gerept. Laat staan chocolade eieren.
Tijd om in de geschiedenis van het moderne paasverhaal te duiken.
Dat wij het in het Nederland over Pasen hebben is waarschijnlijk te danken aan de Fransen en de Joden. In Frankrijk vieren ze Pàques. De Joden Pascha.
Wesolych Swiat!!!
Frohe Ostern!
Gelukkige Pasen
Joyeuses Pâques
Счастливой Пасхи!
Buona Pascua, Happy-easter Feliz Pascoa Felices Pascuas?— TINI #GMST (@TiniStoessel) April 5, 2015
Pasen is het feest waarop christenen gedenken dat Jezus Christus is opgestaan uit de dood. Het woord hangt samen met het woord ‘Pascha’, dat in het Oude Testament gebruikt wordt om een joods feest aan te duiden. Het woord houdt verband met het werkwoord ‘voorbijgaan’.
De Farao van Egypte liet de Israëlieten pas gaan nadat een engel het oudste kind van elk gezin van zijn volk had gedood. Huizen waarvan op de deurposten het bloed van lammeren was gesmeerd, was de engel ‘voorbijgegaan’.
Voortaan werd ieder jaar het Paschafeest gevierd als herdenking van de bevrijding uit de slavernij.
Met de komst van Jezus krijgt het Pascha een nieuwe betekenis. Jezus is voor zijn volgelingen hét Paaslam, het ‘Lam voor ons geslacht’. Dat wordt herdacht op Goede Vrijdag.
De offers die in de tijd vóór Jezus in de tempel werden gebracht, waren een heenwijzing naar zijn zelfopoffering aan het kruis. Jezus Christus gaf zijn leven voor mensen, maar stierf niet als een dode held.
Op de derde dag stond Hij op uit de dood en overwon daarmee dood en satan. Dat vieren christenen in het bijzonder met Pasen, maar feitelijk ook op elke eerste dag van de week, de zondag, als zij samenkomen.
Jezus at tijdens zijn laatste avondmaal vis. Geen gekleurde eieren. Geen chocolade eieren. En er wordt in de bijbel ook nergens gerept over een haas die eieren verstopt.
Waar komt die paashaas dan vandaan? En wie kwam op het idee om gekleurde eieren te verstoppen?
In Duitsland wordt de paashaas in 1682 voor het eerst genoemd. Een haas die het voor elkaar krijgt om gekleurde eieren te leggen.
De paashaas duikt in Nederland voor het eerst op in 1825 dankzij een vertaald Duits boek.
De Germaanse vruchtbaarheidsgodin Eastra, die in overgeleverde mythologieën als half-krankzinnig en soms even bloeddorstig als vrijgevig wordt voorgesteld, vertoonde zich op aarde vaak in de vorm van een haas.
Met name als de ‘gekke’ maartse haas . Ze verscheen in het paarseizoen aan het begin van de lente. Het christelijke Pasen was in deze contreien oorspronkelijk haar lentefeest.
Pasen heet in het Engels ook nog steeds naar deze godin ‘Easter’. Vandaar dat nog steeds de heidense haas in het van origine christelijke Pasen figureert.
Mogelijk is het gebruik van de paashaas ooit door Duitse migranten naar Nederland gebracht, zoals ook de kerstboom door Duitsers in Nederland is geïntroduceerd.
Maar het zou nog tot 1961 duren voor de paashaas in Nederland een ‘nieuwe’ traditie werd.
Eigenlijk zijn de Duitsers en Engelsen dus hybride gelovigen. Zij vermengen het christelijke verhaal met heidense rituelen.
Het ernstige serieuze Christelijke wederopstandingsverhaal krijgt dankzij de Duitse invloed een vrolijke kwinkslag.
Katholieke Duitsers zijn bovendien veel minder streng in de leer dan gereformeerde Nederlanders. Misschien is dat ook de reden dat er veel meer Duitse paashumor is.
En dat de ophokplicht voor kippen vlak voor Pasen in Duitsland is opgeheven en een paar kilometer verderop in het strenge Nederland nog gehandhaafd wordt, waardoor we in Nederland dit jaar Duitse paaseieren eten en Nederlandse boze eierboeren handel mislopen.
