Sinds ik in het Noorden woon verbaas ik mij erover dat ik het Drentse dialect zo goed kan verstaan. Ik herken vaak woorden die mijn oma vaak gebruikte. Raar, want mijn oma is nooit in Drenthe geweest. Ze komt uit de buurt van Keulen.
Ik was tot tien jaar geleden ook nog nooit in Drenthe geweest. Ik kende de mooie provincie helemaal niet. Dat veranderde toen ik mijn man Gert leerde kennen. Hij is in Drenthe geboren.
Ik ben in Grevenbroich geboren. Een stadje vlakbij Keulen, Düsseldorf en Mönchengladbach. Elfgen, het dorp waarin ik ben opgegroeid bestaat niet meer. Het is door de overheid opgeofferd ten faveure van de bruinkoolwinning. Het hele dorp is gesloopt. Alle inwoners werden gedwongen te verhuizen.
Overeenkomst Rijnland en Groningen
Ik herken de frustratie van Groningers die alle lasten moeten dragen van de gaswinning. Het hele land profiteert, behalve het wingebied.
Zo is het altijd geweest. Eeuwenlang.
De overeenkomsten tussen mijn geboortestreek in het Rijnland en Noord-Nederland zijn frappant.
Nederduits in het Rijnland
Inmiddels weet ik dat er dankzij Nederduitse vertalingen van de bijbel veel invloed is geweest op de taalontwikkeling in het Rijnland. In de kerken werd tot 1945 gepredikt vanuit bijbels die in Nederland waren vertaald in het Nederduits.
Maar de connectie tussen Noord-Nederland en Keulen gaat nog veel verder terug in de geschiedenis.
Vroeger was het de kerk die de belastingen inde. Het bisdom deed wat de staat nu doet.
Magnuskerk Anloo
Bij RTV Drenthe lees ik een interessant verslag van een lezing van een archeoloog die onderzoek deed naar de grafkelder van de Magnuskerk in Anloo.
De kerk is gebouwd met tufsteen, afkomstig uit de Duitse Eifel. Stenen die bij mij uit de buurt komen. Er is dus regelmatig handelsverkeer tussen Anloo en de Eifel geweest. Wie weet wat dat betekend heeft voor de Drentse invloed op het dialect van mijn Duitse oma.
“De stenen kosten nu drie à vier euro per stuk. In die tijd dat ze met de hand uitgehakt moesten worden was dat nog vele malen duurder”, stelt archeoloog Koopstra.
Volgens Kootstra kon het bisdom alleen aan voldoende geld komen om de kerk te bouwen als het hele gebied ‘zo efficiënt mogelijk werd uitgebuit’. De Magnuskerk werd gebouwd rond het jaar 1050.
‘Bevolking Anloo in middeleeuwen uitgeknepen door bisdom’ – #rtvdrenthe
